Không chỉ ngành công nghiệp rượu vang lao đao vì biến đổi khí hậu. Các nhà khoa học cảnh báo biến đổi khí hậu đang làm thay đổi hương vị và chất lượng của bia.
Theo một nghiên cứu, số lượng và chất lượng hoa bia hay còn gọi là hoa hublông (thực vật dạng dây leo trong họ Cannabaceae), thành phần chính trong hầu hết các loại bia, đang bị ảnh hưởng bởi tình trạng nóng lên toàn cầu. Khan hiếm hoa bia sẽ khiến giá thành bia có thể trở nên đắt hơn và các nhà sản xuất sẽ phải điều chỉnh phương pháp sản xuất bia của mình.
Các nhà nghiên cứu dự báo lượng hoa bia thu hoạch ở châu Âu sẽ giảm 4-18% vào năm 2050 nếu nông dân không thích nghi với thời tiết nóng và khô hơn. Tệ hơn, hàm lượng axit alpha trong hoa bia, chất mang lại hương vị và mùi đặc biệt cho bia, sẽ giảm tới 20-31%.
Miroslav Trnka, nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Thay đổi Toàn cầu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học CH Séc và là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết: “Những người uống bia chắc chắn sẽ cảm nhận thấy sự biến đổi khí hậu, thông qua cả giá thành lẫn mùi vị”, đồng thời kết luận: “Điều đó dường như là không thể tránh khỏi từ dữ liệu mà chúng tôi thu thập”.
Bia, thức uống phổ biến thứ ba trên thế giới sau nước và trà, được làm bằng cách lên men các loại ngũ cốc mạch nha như lúa mạch với men. Nó thường có hương vị hoa bia thơm vốn kén trồng hơn so với các loại cây trồng khác.
Chuck Skypeck thuộc Hiệp hội các nhà sản xuất bia ở Mỹ cho biết: “Nếu bạn nhìn vào bản đồ và vị trí của các khu vực trồng hoa bia, bạn sẽ thấy chúng ở một phạm vi vĩ độ khá hẹp vì hoa bia rất nhạy cảm với ánh sáng, nhiệt độ và nước”.
Hoa bia cần những ngày nắng dài trong mùa sinh trưởng. Sau đó, chúng cần một vài tháng có nhiệt độ lạnh hơn và ngày ngắn hơn để ra hoa và tạo ra các bộ phận của cây dùng trong sản xuất bia. Đó là lý do tại sao hoa bia thường được trồng ở phạm vi hẹp ở các khu vực vĩ độ trung bình như ở Trung Âu và tây bắc Thái Bình Dương.
Tại Mỹ, hoa bia được trồng chủ yếu ở Thung lũng Yakima, nơi có độ ẩm thấp và điều kiện chín muồi cho loại cây khó trồng này. Tuy nhiên gần đây, những người trồng hoa bia ở Mỹ cũng đã trải qua một vài mùa hè khó khăn.
Đã vậy, những năm gần đây, nhu cầu về hoa bia chất lượng cao đã tăng lên do sự bùng nổ của các loại bia thủ công có hương vị đậm đà hơn. Trong lúc nhu cầu tăng thì nghiên cứu cho thấy lượng khí thải làm nóng hành tinh đang khiến nguồn cung hoa bia giảm.
Các nhà nghiên cứu đã so sánh năng suất trung bình hằng năm của hoa bia trong giai đoạn 1971-1994 và 1995-2018. Họ nhận thấy “sản lượng giảm đáng kể” là 0,13-0,27 tấn mỗi ha. Vựa hoa bia nổi tiếng Celje ở Slovenia có sản lượng trung bình hằng năm giảm mạnh nhất, ở mức 19,4%.
Nghiên cứu cho thấy tại Đức, nước sản xuất hoa bia lớn thứ hai trên thế giới, năng suất hoa bia trung bình đã giảm 19,1% ở Spalt, 13,7% ở Hallertau và 9,5% ở Tettnang.
Nghề sản xuất bia ở Trung Âu đã có từ hàng nghìn năm trước và gắn chặt với đời sống tại đây. Người dân CH Séc uống nhiều bia hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Tại Đức, nơi việc sản xuất bia đã được quản lý trong 500 năm bởi “luật tinh khiết”, Lễ hội Tháng mười chào đón 6 triệu người uống bia từ khắp nơi trên thế giới tề tựu về mỗi năm. Khó có thể tưởng tượng một châu Âu lại không có bia, nó không chỉ là đồ uống mà là một phần của nền văn minh.
Trnka cho biết: “Trên khắp các quán rượu ở châu Âu, cuộc tranh luận thường xuyên nhất ngoại trừ thời tiết và chính trị là về… các loại bia. Nhưng thời tiết và chính trị đều đang làm thay đổi khẩu vị của bia. Các nhà lãnh đạo thế giới đã hứa sẽ cố gắng ngăn Trái đất vào cuối thế kỷ này không nóng hơn 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp, nhưng hiện chúng ta đang thải ra quá nhiều khí nhà kính để đạt được mục tiêu đó”.
Khi nhiệt độ tăng và lượng mưa giảm, một số nông dân trồng hoa bia đã di chuyển khu vực canh tác lên cao hơn, họ thường chọn trồng hoa bia ở các thung lũng có nhiều nước hơn và thay đổi khoảng cách giữa các hàng cây trồng.
Nghiên cứu cho thấy hàm lượng axit alpha trong hoa bia, chất mang lại mùi thơm đặc trưng cho bia, đã giảm ở tất cả các vùng. Thật khó để nói chính xác những thách thức này đối với người trồng hoa bia sẽ được chuyển sang người tiêu dùng như thế nào. Mùi vị và khối lượng hoa bia thay đổi có thể ảnh hưởng đến hương vị của loại bia yêu thích của bạn – hoặc có thể khiến nó đắt hơn nếu nhà sản xuất bia cần sử dụng nhiều hoa bia hơn để đạt được hương vị tương tự.
Birgitte Skadhauge, người đứng đầu Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Carlsberg và là giáo sư tại Đại học Copenhagen, cho biết: “Sẽ rất khó khăn. Chính khoa học và sự đổi mới phải giúp chúng ta thực sự đạt được một số đột phá và cách mạng lớn để đối phó với thời tiết rất khắc nghiệt hiện nay”. Skadhauge gợi ý rằng có thể tạo giống hoa bia để có khả năng chịu nhiệt hoặc chịu hạn: “Các gien có thể giúp chúng ta tạo ra những cây trồng khỏe mạnh hơn nữa”.
Các nhà nghiên cứu đã mô phỏng hóa tác động của nhiệt độ nóng lên trong tương lai đối với cây trồng bằng cách sử dụng số liệu phát thải tương tự như các chính sách hiện hành. Họ nhận thấy đến năm 2050 nếu không có biện pháp thích ứng, sản lượng hoa bia sẽ giảm 4,1-18,4% so với mức trung bình giai đoạn 1989-2018. Sự suy giảm chủ yếu do thời tiết nóng hơn, hạn hán thường xuyên và nghiêm trọng hơn.
Trnka cho biết: “Những người trồng hoa bia sẽ phải nỗ lực nhiều hơn nữa để đảm bảo được chất lượng như ngày nay, điều này đồng nghĩa với việc cần phải đầu tư nhiều hơn chỉ để duy trì chất lượng sản phẩm như hiện tại”.